عمر مختار زادهٔ۲۰ اوت ۱۸۵۸ روستای جنزور، نزدیکی طبرق درگذشت ۱۶ سپتامبر ۱۹۳۱ (۷۳ سال) بنغازی کارهای برجسته رهبر جنبش مقاومت مردم لیبی علیه اشغالگری نظامی ایتالیا دین اسلام، سنی عُمر مُختار (نام کامل به عربی: عُمَر الْمُخْتَار مُحَمَّد بِن فَرْحَات الْمَنِفِی) که در سال ۱۹۳۱ فرمانده مبارزات مردمی لیبی در برابرنیروهای ایتالیایی بود که پس از شکست در نبرد پایانی، توسط ارتش ایتالیا دستگیر و در دادگاه نظامی ایتالیایی و درشهر سلوق روبه روی هوادارانش به دار آویخته شد. عمر مختار در دهکدهٔ کوچک زانزور در نزدیکی طبرق در برقه شرقی لیبی متولد شد. او از سال ۱۹۱۲ بهمدت ۲۰ سال مقاومت ملی مردم لیبی را علیه استعمارگران ایتالیایی سازماندهی نمود. در لیبی از وی به عنوان «قهرمان ملی» یاد میشود. وی مدتی رهبر طریقت سنوسیه بود.
اصل و نسب عمر مختار
عُمَر مُختار مُحَمَّد فَرَحات اَبیزیدان مُحَمَّد مُؤمِن بوهَدیمه عَبدُالله عَبدِ مَناف بنِ مُحسِن بنِ حَسَن بنِ عَکرَمة بنِ الوَتّاج بنِ سُفیان بنِ خالِد بنِ الجُوشافی بنِ طاهِر بنِ الاَرقَعِ بن سَعید بنِ عُوَیدَة بنِ الجارِح بن خافی (معروف به بِالعُروَه) بن هاشِم بن مَناف بزرگ، از بزرگان قبایل قریش بود. او از عشیره فَرَحات از قبیله بُریدان بود. این قبیله عضوی از قبیله المَنَفه یا المَنیف هستند که به قبایل بَنیمَناف بن هِلال بن عامر برمیگردند. آنها از اولین قبایل هِلالی هستند که وارد برقه شدهاند. همچنین مادر او نیز عایِشه بنت مُحارِب بود.
اوایل زندگی
عُمر مختار در سال ۱۸۵۸ در زاویات جنزور در نزدیکی طبرق در ناحیه برقه (واقع در شمال شرق لیبی امروزی) متولد شد. این منطقه در آن دوران جزیی از قلمرو امپراتوری عثمانی و تحت سلطه اِدریسَ السِّنوسی، رهبر قبیلهٔ سنوسی، از طوایف مهم لیبی بود. عمر مختار پدر خود را در همان دوران کودکی از دست داد. پدرش که در راه سفر به شهر مکه برای حج تمتع بیمار شده بود، از همدم خود احمد الغریانی (برادر زاویات جنزور) خواست که به برادرش اعلام کند که بزرگ کردن دو پسرش، عمر و محمّد را به او سپرده است. احمد الغریانی پس از بازگشت از حج، بلافاصله نزد برادرش حسین، رهبر سیاسی و مذهبی در برقه یا سیرنایکا (انگلیسی: Cyrenaica) رفت و ماجرا را برای او توضیح داد. حسین بدون هیچگونه تردیدی درخواست را قبول کرده و سرپرستی آن دو را بر عهده گرفت.
عمر مختار آموزش ابتدایی خود را در مسجدی محلی گذراند و سپس به مدت هشت سال اقدام به تحصیل در دانشگاه سنوسی (انگلیسی: Senussi) در الجغوب نمود، که مقر جنبش سنوسی بود. و اسمش را برای تعلیم قرآن و شریعت، در مدرسهٔ دینی زاویات ثبت کرد. سپس عمر مختار برای تکمیل مراحل تحصیلی، بهمدت هشت سال به دانشگاه سنوسی واقع در الجغبوب رفت. عمر مختار به سبب مطالعات و مباحثاتش با افراد مختلف، اطلاعات بسیار وسیعی از محیط پیرامون خود داشت. از شناخت مسیرهای صحرایی از ناحیهٔ برقه به مصر، سودان، چاد و … گرفته تا شناخت خواص گیاهان محلی، سلسله مراتب طوایفی و نیز نحوه نشانهگذاری طوایف بر روی دام های خود. او یتیمی بود که مردم را با مهربانی به خواندن قرآن تشویق می کرد و در زمینهٔ مباحث دینی متخصص و از ساختار اجتماعی قبایل و جامعهاش مطلع بود به همین دلیل وی بهعنوان میانجی برای حل مشکلات و درگیری های بین قبیلهای انتخاب شد. او در دوران حضورش در الجغبوب، رابطهٔ محکمی با جنبش سنوسیها برقرار کرد. در سال ۱۸۹۵، همراه با المهدی سنوسی به الکفرة و یک بار دیگر به کارو در غرب سودان سفر کردند که در آنجا از وی به عنوان زاویة عین کلک یاد شد. در سال ۱۸۹۹ همراه با دیگر سنوسیها برای کمک به ربیح الزبیر، براي مقاومت در برابر فرانسوی ها به چاد فرستاده شد.
مبارزه با ایتالیاییهاي اشغالگر
در اکتبر سال ۱۹۱۱ ایتالیا به امپراتوری عثمانی اعلان جنگ داد. در ۱۹ اکتبر مصادف با چهارم شوال سال ۱۳۲۹ هجری قمری، نیروی دریایی سلطنتی ایتالیا تحت فرماندهی آدمیرال لوئیجی فاراولی به سواحل لیبی رسیدند. آنها نیروهای خود را در شهر ساحلی بنغازی، شمال سورنائیکا مستقر کردند. در همین حال، عمر مختار در دیدار از سنوسی ها در شهر کوفر در قلب کویر بود و هنگامی که از آنجا بازگشت در مسیر خود به واحه گالو (آبادي كوچكي در صحرا) منتقل شد و در آن خبر پياده شدن ایتالیایی ها را به او دادند بنابراین به سرعت به زاویات القصور بازگشت تا افراد خود را از قبایل ابائید و هزاره با خود همراه کند. در ابتدا عمر مختار اردوگاه ویژهای برای خود در منطقه «الخاروبا» تأسیس کرد، سپس از آنجا به الرجمه منتقل شد، جایی که او و مبارزانی که با او بودند به ارتش عثمانی پیوستند و سرانجام به بنینا، حدود ۲۰ کیلومتری جنوب بنغازی و در آنجا به بسیاری از مبارزان دیگر پیوستند و اين اردوگاه را به يك پایگاه برای ترک و تغییر مکان تبدیل جهت مبارزه دائمي با نیروهای ایتالیایی تبدیل نمودند. عُمر مختار در این مرحله از زندگی خود با محمّد الاخدار الیساوی همراه بود، وی روایت کرد که در طول جنگ السالوی در سال ۱۹۱۱، مبارزان لیبیایی در حالی که با ایتالیاییها می جنگیدند به یک مزرعه کشاورزی رفتند تا در آن پنهان شوند و به محض رسیدن آنها، سربازان ایتالیایی شروع به شلیک گلولههای سنگین به آنها کردند. میدان برای کشتن آنها بود و در حالی که آنها در این شرایط بودند، گودالی كوچك در مزرعه پیدا کردند و آنها به عُمر مختار توصیه کردند که برای حفاظت از گلولهها در آن وارد شود اما او به شدت امتناع ورزید، بنابراین او را بر خلاف میل خود تحت فشار قرار دادند و داخل آن آوردند و او در تمام مدت جنگ تلاش می کرد تا از آن خارج شود در حالی که آنها با زور مانع او شدند.
در سال ۱۹۱۲، جنگهای بالکان آغاز شد، امپراتوری عثمانی مجبور به انعقاد پیمان صلح با ایتالیا شد و آن را در ماه نوامبر در لوزان امضا کرد و در نتیجه، فرمانده نیروهای عثمانی که با ایتالیاییها می جنگیدند، عزیز بیگ الماسری مجبور به عقبنشینی به آستانه شد و او ارتش عثمانی منظم را در سیرنائیکا با خود به عقب کشید، ۴۰۰ سرباز این عقب نشینی علی رغم ضرورت آن با توجه به شرایط صلح، خشم جنگجویان را برانگیخت، بنابراین آنها بر سربازان عثمانی اصرار داشتند که اسلحه های خود را به آنها بدهند (که با شرایط صلح مغایرت دارد) ولي آنها نپذیرفتند و هنگامی که جنگجویان ناامید شدند به سمت عثمانی تیراندازی کردند و جنگی درگرفت که هر دو طرف تلفات زیادی دادند. اوضاع بدتر شد، عمر مختار برای حل و فصل درگیری اعزام شد. او درگیر مشاجره با مبارزان شد و موفق شد آنها را ترغیب به بازگشت کند و ایده جنگ با عثمانی را کنار بگذارد. عمر مختار تا زمان ورود احمد الشریف سنوسی به درنا در ماه مه سال ۱۹۱۳ مطابق با جمادي الاخرا در سال ۱۳۳۱ هجری قمری فرماندهی نبرد با ایتالیاییها را به طور کامل در سورینایکا حفظ کرد و فرماندهی را به دست گرفت و عمر مختار کمک بزرگی به او کرد. با این حال، احمد الشریف مهاجرت کرد و سیرنائیکا را ترک کرد و شاهزاده محمد ادریس ال سنوسی فرماندهی را از او گرفت.
این دوره شاهد خشنترین مراحل مبارزه با ایتالیایی ها بود و حملات عمر مختار به منطقه درنا متمرکز بود. نمونه این حملات نبرد مهمی است که در روز جمعه ۱۶ مه ۱۹۱۳ رخ داد که به مدت دو روز ادامه داشت و با کشته شدن ۷۰ سرباز ایتالیایی و زخمی شدن حدود ۴۰۰ نفر دیگر به پایان رسید. در ۶ اکتبر همان سال، نبرد بوشمال در منطقه عین مارا و در فوریه ۱۹۱۴ نبردهای ام شاخناب، شالیتا و زوئیتینا رخ داد. عمر مختار در حملات خود به ایتالیاییها به مناطق زاویات القصور نقل مکان کرد تا اینکه در سپتامبر ۱۹۱۳، هنگامی که به اردوگاههای جبل العبید نقل مکان می کرد، به دست ایتالیاییها افتاد، زیرا به طور مکرر با قبایل منطقه دفنا ارتباط برقرار می کرد. در این دوره، مقاومت لیبی در نتیجه خشکسالی که این کشور را در طی سالهای ۱۹۱۳ تا ۱۹۱۵ گرفتار نمود، کاهش یافت، سپس ایتالیاییها در ژوئیه ۱۹۱۴ بیشتر مناطق حیاتی را در مرکز و شمال سورنائیکا تصرف کردند. مختار، بعداً برای از سرگیری کمک به ادریس السنوسی در جنگ با ایتالیاییها به لیبی بازگشت. در آغاز تابستان ۱۹۱۶ ادریس السنوسی که از طرف احمد امور را در سورنائیکا عهده دار می شد، عمر مختار را مأمور کرد تا با خالد الحمری و ابراهیم المصراطی به «ال باتان» برود، برای دیدار با نوری پاشا (معاون احمد الشریف و نماینده دولت عثمانی در سورنائیک) و جلوگیری از ضرورت وی انگلیسیها در مصر باید او را تحت نظر مي گرفتند تا اطمینان حاصل کنند که وی این دستورات را نقض نکردهاست. این امر نوری پاشا را آزار می داد، بنابراین او تصمیم گرفت با دستیار ارشد خود عبدالرحمن اعظم به اجدابیا برود تا با ادریس تفاهم کند در حالی که عمر مختار با بقیه نمایندگان در اردوگاه البتنان در انتظار راهنمایی بود.
محمد ادریس نیز پس از سقوط و تصرف طرابلس (پایتخت ليبي) توسط ایتالیاییها، در ژانویه ۱۹۲۳ مجبور شد به مصر مهاجرت کند و عمر مختار برای فرماندهی رزمندگان در سورنائیکا بازگشت. عمر مختار همچنان مردم کوه سبز را به جنگ فراخواند و آنها را علیه ایتالیایی ها بسیج کرد و درهای داوطلبانه را برای پیوستن به مبارزه بر انگيخت و کمیته ای با افراد برجسته از قبایل مختلف کوه همراه با او همراه شدند. او از روش حملات و جنگهای چریکی پیروی می کرد، در هر حمله ۱۰۰ تا ۳۰۰ نفر را با خود می برد. حمله می کرد و سریعاً عقب می کشید و هرگز از کل افراد خود در حدود ۱۰۰۰ نفر مسلح به اسلحههای سبک بیش از ۶۰۰۰ نفر فراتر نمی رفت و این آغاز جنگ بین عمر مختار و ایتالیاییها بود. این جنگ که ۲۲ سال به طول انجامید با دستگیری و اعدام عمر مختار پایان یافت.
در سال ۱۹۲۲ رهبر جنبش سنوسی، ادریس ال سنوسی، با ایتالیا صلح کرد و عمر مختار و بقیه شیوخ قبایل و رهبران جنبش از این که این را بدانند عصبانی شدند و سندی را به وی ارائه دادند که در آن با او به عنوان رهبر خود بیعت کنند، به شرطی که این فقط برای جهاد علیه ایتالیاییها باشد. ادریس چاره ای جز پذیرش بیعت نداشت، جز اینکه فردای آن روز بلافاصله با ادعای بیماری و نیاز به معالجه به مصر سفر کرد و بعداً مشخص شد که عمر مختار در آنجا به ملاقات او آمده و حال وی خوب است. اما پس از عزیمت ادریس و با شروع جنگ دوباره در منطقه، مسئولیت تمام رهبری بر دوش عمر مختار افتاد بنابراین وی با جمع آوری پول و اسلحه محرّک قبایل و ریاست حملات علیه ایتالیاییها در سیرنائیکا و رهبر جنبش جهاد در منطقه کوه سبز شد.
سفر به مصر
عمر مختار، در مارس ۱۹۲۳ به همراه علی پاشا العبیدی به مصر سفر کرد تا نتیجه کار خود را به شاهزاده محمد ادریس ارائه دهد و دستورات لازم را از وی دریافت کند. وی از مرزهای مصر عبور کرد و توانست با شاهزاده ادریس در هلیوپولیس ملاقات کند. ایتالیا از طریق مأموران خود در مصر سعی در برقراری ارتباط با عمر مختار داشت و به وی پیشنهاد داد در صورت تعهد برای اقامت در شهر بنغازی یا المرج و همراهی خانه خود تحت مراقبت و همدردی ایتالیا به وی کمک خواهد کرد و دولت رم آماده است تا عمر مختار را به عنوان اولین شخص در تمام لیبی و مفقود شدن خود معرفی کند.
نبرد بئر الغبی
ایتالیاییها حرکات عمر مختار را ردیابی می کردند و منتظر اولین فرصت برای حذف وی و فروپاشی انقلاب بودند. در بازگشت از مصر به سیرنائیکا، او و همراهانش از مکانی به نام بئر الغبی (چاه احمقها) گذشتند و هفت دستگاه خود روی زرهی ایتالیایی به آنها حملهور شدند و آنها را محاصره کردند، بنابراین مختار و کسانی که همراه او بودند آنها را هدف شلیک قرار دادند و آنها به یک استراحتگاه نزدیک عقب نشینی کردند و سپس سریع به وسيله استتار با حمل پشم بازگشتند و برای محافظت از خود در برابر گلولهها، پشم گوسفندان را در جلوی خود قرار دادند، بنابراین مجاهدین دوباره شلیک کردند تا این که بخشی از آنها گريختند و يكي از آنها کشته نشد و تمام وسایل نقلیه زرهی ايتاليايي ها سوزانده شد به جز شخصی که موفق به فرار شد.
مذاکره
در سپتامبر ۱۹۲۷ جمعیت به الزاویه، مارسا برگا، گالو و اوجلا حمله کردند و ایتالیاییها را متحمل شد و مقاومت مجاهدین در جبل الاخضار با وجود اشغال اقیانوسها از واحههای مهم و مراکز سنوسی شدت گرفت و در اواخر ژانویه ۱۹۲۸ دو نیروی ایتالیایی به رهبری گرازیانی به سمت فزان حرکت کردند. بر روی آنچه از آنها باقی مانده بود، وقتی این خبر به گوش عمر مختار رسید، وی با مردان خود برخاست و خود را در مکانی بین دو کوه معروف به کوههای سیاه مستقر کرد. پشت سر آنها بسیاری از غنائم و غارتها. دیگر برای ایتالیاییها تجدید نظر در برنامه های خود اجتناب ناپذیر بود که منجر به بحران بزرگی در رم شد و دولت شروع به بحث و گفتگو در مورد راه های سرکوب مقاومت و تهیه نقشههای سیاسی جدیدی کرد که ضروری می داند آنها را هم در سیرنائیکا و هم در طرابلس در غرب رعایت کند. اقدامات نظامی در باقیمانده سال ۱۹۲۸ متوقف شد، پس از مدتي دولت فهمید ادامه عملیات نظامی علیه مجاهدین هیچ معنایی ندارد.
در طی ماه دسامبر سال ۱۹۲۸، فدرزونی، وزیر استعمار ایتالیا، دبونو، فرماندار طرابلس غربی، و ترروزی، فرماندار سیرنائیکا استعفا دادند. دیبونو به عنوان وزیر مستعمرات منصوب شد، موسولینی اتحاد دولت در دو کشور لیبی را اعلام کرد، و مارشال بادوگلیو به عنوان فرماندار طرابلس، غرب و سیرنائیکا منصوب شد. بدوگلیو در آغاز ژانویه ۱۹۲۹ وظایف خود را به عهده گرفت و برای تقویت مراکز اشغالی و از بین بردن مقاومت لیبی ابتدا بر اساس کسب وقت و سپس کار آهسته برنامه ای را دنبال کرد، بنابراین ارتش را به اندازه کافی برای انجام جنگهای چریکی کاهش داد و سعی کرد با هزینههای خود وجهه دولت را حفظ کند. بودجه موجود برای مين گذاري جادهها در کوه سبز، تسهیل حرکت نظامی برای وی، در تدارک حمله گسترده به مجاهدین که آنها را از بین می برد. فقط مورد نیاز است.
میراث
در اواسط فوریه سال ۱۹۲۹، نیروهای مجاهدین از کوه هاروج فرود آمدند تا از یک طرف به نوفلیه و از طرف دیگر به اژدابیا حمله کنند، بنابراین آنها ملاقات کردند و سپس سه لشکر را تقسیم کردند، یکی از آنها در نبرد در قاره سوئد در ۵ مارس با ایتالیاییها پیوست و دسته دوم در یک نبرد بزرگ در نوفالیه در آنها با آنها درگیر شد. ۱۴ مارس و سومین در ۲۳ مارس به طرف العقیله حرکت کردند، و مجاهدین در جبل سلطان مستقر شدند، اما اگر مجبور به عقبنشینی در مقابل نیروهای بزرگ ایتالیایی به سمت وادی الفارق شوند، مدت زیادی نمیماند. این اقدامات بیشترین تأثیر را در متقاعد کردن دودياجي به ضرورت کار فوری داشت تا مجاهدین را در مذاکره وادار کند.
با رسیدن به توافق، عمر مختار با نماینده دولت، دودیاچی، در خانه علی العبیدی دیدار کرد و تعداد زیادی از شیوخ و افراد برجسته کشور حضور داشتند، سپس مذاکره به هفته بعد موکول شد و جلسه دیگری در صنیعت القباب برگزار شد و مذاکره کنندگان نتوانستند به نتیجه مطلوبی برسند. مختار برگشت و در ۶ آوریل در جبل الاخدار در شیلیونی با باریلا ملاقات کرد و مذاکره کنندگان به نتیجهای نرسیدند و در ۲۰ آوریل گفتگوها با حضور تعدادی از بزرگان و بزرگان به چاه غار در دره قصور بازگشتند و در طی آن عمر مختار کمیسار دولت ایتالیا انتخاب دو گزینه را برای انتخاب دو گزینه انتخاب کرد: یا به مصر یا ماندن در Cyrenaica. اگر او از ماندن در Cyrenaica راضی باشد، دولت به او حقوق زیادی پرداخت می کند و با احترام با او رفتار میکند، اما مختار قاطعانه این شرایط را رد میکند. مذاکرات این بار در محلی به نام کندولا در حوالی سیدی روئفا از سر گرفته شد و در این جلسه تعدادی از افسران ارشد شرکت داشتند که مصمم بودند در این حادثه مختار و خانواده وی را به دام بیندازند، اما آنها به امور رسیدگی کرده بودند و این جلسه نتیجهای نداشت. در تاریخ ۲۶ مه، مذاکرات دوباره آغاز شد و مختار به مکانی نزدیک به قباقاب آمد. در این جلسه، هیئت ایتالیایی فرمولی قابل گزارش برای شرایط ایتالیا ارائه کرد که مهمترین آنها تحویل نیمی از سلاحهایشان برای مجاهدین در ازای دریافت هزار پوند برای تفنگ بود و نیمی دیگر از مجاهدین که سلاحهای خود را نگه داشتند برای مدت زمانی در سازمانهای ایجاد شده توسط دولت قرار گرفتند تا توافق شود تا مکان مناسب برای محل سکونت، تأمین و کنترل آنها آماده شود.
این شرایط برای لیبیاییها هرگونه حق سیاسی است و مختار آنها را به شدت رد کرد. وی همچنین با ایده خلع سلاح مجاهدین مخالفت کرد. جلسه سوم با حضور تعدادی از رهبران مقاومت و تعدادی از افراد برجسته و در کاندولا برگزار شد. در این جلسه، مختار تردیدهای خود را در مورد اهداف ایتالیا پنهان نکرد، بنابراین او خواستار حضور ناظران از مصر و تونس شد تا شاهد توافق حاصل شود، و ده شرط مصالحه با ایتالیا را از در میان آنها و برابری بین لیبیاییها و شهرکنشینان ایتالیایی، علاوه بر حضور ناظران، تضمین حقوق دینی و فرهنگی را با اجازه دادن به آموزش اسلام، زبان عربی و حقوق سیاسی با اجازه دادن به مردم برای انتخاب دولت علاوه بر گذاشتن سلاح در دست شهروندان لیبیایی. شاهدان عینی میگویند که این جلسه با صدای بلند بود و اتهامات رد و بدل شد، اما توافق شد که عمر مختار با سرلشکر سیشلیانی، معاون فرماندار در سورنائیکا دیدار کند، و این جلسه در ۳ ژوئن ۱۹۲۹ برگزار شد. به نظر می رسد اولین تیم سیسیلی مختار را متقاعد کرد که دیدار وی با فیلد مارشال بادوگیو ممکن است مفید و مثمر ثمر باشد، و توافق شد که این دیدار در سیدی ارهوما در نزدیکی از چمنزار ۱۹ ژوئن.
دیدار تاریخی بین حاکم کل لیبی و رهبر انقلاب در بارقه در مکان و زمان مشخص برای مذاکره برای صلح در مناطق لیبی انجام شد و عمر مختار در راس چهارصد رزمندهای که منطقه را محاصره کرده بودند به سیدی آرهوما رسید و اقدامات احتیاطی امنیتی را برای حفظ رهبر خود انجام داد و بادوگیلو و همرزمانش با چهار ماشین وارد شدند. آنها با انبوهی از افسران ارشد، ارتش، پلیس و کارمندان دولت همراه بودند. در این جلسه، مجاهدین شرایط خود را که بادوگلیو دریافت کرد قرائت کرد و قول داد آنها را به ما فوق خود تحویل دهد. بحث در مورد صلح و امتیازاتی بود که توسط هر یک از دو طرف انجام شد. فیلد مارشال بادوگیلو پیشنهاد آتش بس برای مدت دو ماه را داد که در آن همه عملیاتهای نظامی متوقف می شد زیرا ممکن بود مذاکرات مدتی طول بکشد و باید در یک فضای آرام انجام مي شد و مختار موافقت کرد. بر روی آن. این دیدار به روشی دوستانه به پایان رسید و دو طرف هدیه رد و بدل کردند. بادوگلیو ساعتهای طلایی را به دستیاران عمر مختار توزیع کرد و دومی یک اسب اصیل عربی به بادوگلیو داد و عکسهای یاد بود مذاکره کنندگان در وسط عمر مختار و بادوگیو گرفته شد. ملاقات عمر مختار با بادوگیلو نظیر به نظیر بود. کانیگاری، نویسنده ایتالیایی، جلسه را توصیف کرد و گفت: «عمر مختار محاصره شوالیه هایش شد، همان طور که پیروزی که می آید شرایط خود را برای شکست خوردهها حکم کند، می رسد.»
پس از آن توافق شد که جلسه جدیدی در تاریخ ۲۶ ژوئیه در سیدی رویفا بین عمر مختار و سیسیلی برگزار شود، بنابراین عمر مختار قول تالیان را مبنی بر توافق با ده شرط وی به وی یادآوری کرد، اما سیچلیانی اظهار داشت که توافق فقط در بنغازی منعقد می شود و عمر مختار موافقت کرد. المخار الحسن بن زیدا سنوسی معاون خود را فرستاد، بنابراین الحسن به مدت ۱۵ روز در بنغازی ماند و پس از امضای پیمان نامه ای که کاملاً متفاوت از شرایطی بود که مختار در ابتدا با ایتالیاییها توافق کرده بود، از جمله اعطای اختیارات به دولت ایتالیا برای قرار دادن افراد عمر مختار در یک اردوگاه ویژه، به وی بازگشت و قرار شد كه آنها را هر زمان و هر طور که بخواهند جابجا می کنند و اسلحههای خود را هر طور که بخواهند تغییر می دهند و تحت فرماندهی یک افسر ایتالیایی قرار می دهند و حقوق ماهانه آنها را می پردازند، و حتی می تواند آنها را در صورت لزوم آزاد کند، و همچنین دولت حقوق ماهانه مختار و حسن را با محل اقامت پرداخت می کند. عمر مختار این شرایط را به طور کامل رد کرد و به الحسن گفت: «پسرم، من تو را با لذتهای فانی دنیا فریب دادهام.» سپس او به حاضران گفت، «من از این شرایط راضی نیستم، و ترجیح می دهم از گرسنگی و تشنگی بمیرم و خودم و برادرانم را به دست ایتالیاییها نمی اندازم که به خواست خودمان رفتار می کنند.» و او حاضر نشد بقیه حاضران هم همين شرایط را داشتند، سپس حسن عصبانی شد و او از کسانی که او را پشتیبانی می کردند خواست تا در کنار او بایستند، بنابراین ۳۰۰ مرد در کنار او ماندند و به نزد ایتالیاییها در بنغازی رفتند و از آن زمان روابط عمر مختار با حسن بن زیدا قطع شد.
حيله براي دستگيري و اعدام عمر مختار
Badoglio از سیدی ارهوما به بنغازی بازگشت و همه را متحیر کرد زیرا او با اتصال به رم اعلام کرد که عمر مختار و افرادش تسلیم شدهاند بدون اینکه شرایط تسلیم را ذکر کند. بر اساس فشار مردان وی که از جنگ، محرومیت و سختیها خسته شده بودند، مردم لیبی از این خبر متعجّب شدند و عمر مختار از همه بیشتر مبهوت بود. آنها در انتظار ادامه پاسخ ایتالیا در مورد ادامه مذاکرات بودند اما ایتالیاییها سخنان Badoglio را باور کردند و با تسلیم شدن و انتظار طولانی خود منتظر رسیدن عمر مختار به بنغازی بودند و مجاهدین حتی یک اسلحه تحویل ندادند اما ايتاليايي ها عمر مختار را گرفتند و اعدام كردند. پس از اعدام او بسیاری از افراد به تحسین او پرداختند. این خبر که او برای کشور و دین خود می جنگيد، توجه بسیاری از مسلمانان و اعرابی که آن زمان درگیر جنگ و محاربه با حکومتهای اروپایی بودند، جلب کرد. همچنین سر وی روی چوبه دار، همدلی افراد بسیاری را از شرق و غرب جهان برانگیخت و تعدادی از شاعران مشهور از اعدام وی ابراز تاسف کردند. در سال ۱۹۸۱ در فیلمی با عنوان «شیرِ صحرا» به کارگردانی مصطفی عقاد، به شخصیت وی پرداخته شد که در آن آنتونی کوئین، بازیگر مکزیکی آمریکایی، نقش عمر مختار را ایفا کرد.
خدایی که نمی شناسم...برچسب : نویسنده : 7nahidkhirolahi8 بازدید : 127