مغز انسان

حقایقي درباره مغز انسان

آيا اينكه ما باور داريم كه تنها از ۱۰ درصد از توان مغزيمان استفاده مي كنيم نظري علمی است؟ خير هرگز چنين نيست. ما در واقع از تمام مغزمان استفاده می ‌کنیم حتی در هنگام خواب. متخصّصان مغز و اعصاب تایید کرده‌اند که مغز انسان همیشه فعّال است. مغز ما از میلیاردها نِورون که با تریلیون‌ ها اتصال به نام سیناپس با هم ارتباط برقرار می‌ کنند ساخته شده و یکی از پیچیده‌ترین و جالب‌ترین اندام‌های بدن است. با توجه به مسئولیت‌هایی که مغز بر عهده دارد، سالم و فعال نگه ‌داشتن آن بسیار مهم است.

براي اطلاع از شناخت سيناپس مغزي و عصبي، به اينجا مراجعه بفرماييد.

شصت درصد مغز انسان از چربی ساخته شده است. این رقم نه تنها مغز را به چرب‌ترین عضو بدن تبدیل می‌کند بلکه این اسیدهای چرب برای عملکرد مغز حیاتی هستند. بنابراین بهتر است با مواد مغذی سالم و مقوی به شکل درستی سوخت آن را تامین کنید. مغز تا سن ۲۵ سالگی به طول کامل شکل نمی ‌گیرد. رشد مغز از پشت آن آغاز می ‌شود و تا جلوی آن ادامه می ‌یابد. بنابراین، بخش قدامی مغز که برنامه ‌ریزی و منطق را کنترل می ‌کند آخرین بخشی است که تقویت می ‌شود و اتصالات را سازماندهی می‌ کند.

ظرفیت ذخیره‌ مغز تقریباً نامحدود است. تحقیقات نشان داده است که مغز انسان متشکل از حدود ۸۶ میلیارد نِورون است. هر نِورون با نِورون‌های دیگر اتصالاتی را شکل می ‌دهد که می ‌تواند بیش از ۱ کاتریلیون (۱۰۰۰ تریلیون) اتصالات اضافه کند. به مرور زمان، این نِورون‌ها می‌ توانند ترکیب شوند و ظرفیت ذخیره مغز را افزایش دهند. در بیماری آلزایمر (فراموشي) نِورون‌های زیادی آسیب می ‌بینند و دست از کار می ‌کشند و به طور خاص، حافظه را تحت تاثیر قرار می ‌دهند.

اطلاعات مغز هر ساعت به اندازه‌ی ۲۶۸ مایل در رفت و آمد است. وقتی نِورونی تحریک می ‌شود، یک تکانه الکتریکی را تولید می ‌کند که از سلولی به سلول دیگر حرکت می‌ کند. قطع این پروسه ‌ی منظم می ‌تواند سبب حمله‌ ی صرع شود. به طور میانگین، رشد نخاع در ۴ سالگی متوقف می‌ شود. نخاع که متشکل از یک دسته بافت عصبی است و از سلول‌ها حمایت می‌ کند، مسئول ارسال پیام از مغز به سراسر بدن است.

براي اطلاع بيشتر از شناخت نِورنهاي عصبي و مغزي به اينجا مراجعه بفرماييد.

نخاع منبع اصلی ارتباط میان بدن و مغز است. بيماري ALS یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک سبب مرگ نِورون ‌های مغز و نخاع می ‌شود و بر حرکت کنترل ‌شده‌ عضلات اثر می‌ گذارد. بیماری دیگری که هم روی مغز و هم روی نخاع اثر می‌ گذارد ام‌اس (MS) است. در بيماري ام‌اس، سیستم ایمنی به لایه‌ محافظی که فیبرهای عصبی را پوشش می‌ دهد حمله کرده و سبب مشکلات ارتباطی میان مغز و بدن می‌ شود. مغز انسان سه پوند (معادل ۱۳۶۰ گرم) وزن دارد، چیزی معادل نیم‌ گالن شیر. با این حال، اندازه مغز همیشه بر هوش دلالت ندارد. مغز مردان معمولاً بزرگ‌تر از مغز زنان است.

تیرکشیدن (یا فریزشدن) در واقع درد کوتاه امّا شدیدی در قسمت جلوی سر است که با ورود سرما به گیرنده‌های پوشش بیرونی مغز به نام مننژ ایجاد می‌ شود. سرما سبب انبساط و انقباض عروق خونی شده و محرک شروع سریع سردرد می ‌شود. یک تکه از بافت مغز به اندازه‌ی یک دانه شن، حاوی ۱۰۰۰۰۰ نِورون و یک میلیارد سیناپس است. با این حال، آسیب نِورون‌ ها می ‌تواند بازخورد (برگشت پیام ارتباطی) زیادی داشته باشد. برای مثال، در سکته مغزي، خون قادر به اکسیژن‌ رسانی به مغز نیست. در نتیجه، سلول‌های مغزی می‌ میرند و توانایی‌ های آن ناحیه‌ خاص مغز از دست می ‌رود. به طرز مشابه، بیماری پارکینسون (لرزش دستها و اندام) نیز زمانی اتفاق می‌ افتد که سلول‌های قسمتی از مغز به نام توده‌ سیاه شروع به مردن می‌ کنند.

مغز انسان قادر به تولید ۲۳ وات برق است. تمام این نیرو به استراحت نیاز دارد. خواب کافی به حفظ گذرگاه‌های مغز کمک می ‌کند. افزون بر این، محرومیت از خواب می‌ تواند منجر به افزایش تجمع پروتئینی در مغز شود که با بیماری آلزایمر ارتباط كاملي دارد.