يهود

يهود

خداوند متعال در قرآن كريم پس از جريان سر بريدن گاوي كه اتفاق افتاد و از معجزات خداوند به وسيله حضرت موسي (ع) مرده اي زنده شد و شهادت داد خطاب به يهوديها مي فرمايد:

ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ وَ إِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ ﴿۷۴﴾ سپس دلهاى شما يهوديان بعد از اين واقعه سخت گرديد همانند سنگ يا سخت‏ تر از آن چرا كه از برخى سنگها جويهايى از آب بيرون مى‏ زند و پاره‏ اى از آنها مى ‏شكافند و آب از آن خارج مى ‏شود و برخى از آنها از بيم خدا فرو مى ‏ريزند (اما دلهاي شما از آن سنگها هم سخت تر و بي رحم تر است) و خداوند از آنچه مى ‏كنيد هرگز غافل نيست. (۷۴) سوره مباركه البقرة

يكي از عجايبي كه قرآن كريم در باره قوم بني اسرائيل به آن اشاره فرموده اين است كه بلافاصله پس از اينكه حضرت موسي (ع) با معجزه خداوند و عصاي خودش آنها را از رود نيل گذراند و وارد صحراي سينا شدند قومي را ديدند كه در اطراف بتي جمع شده اند و دارند آن را مي پرستند. رو به پيامبراشان حضرت موسي (ع) كردند و گفتند: براي ما هم مانند اينها بتي قرار بده تا ما هم آن را بپرستيم. وَ جَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَهُمْ قَالُوا يَا مُوسَى اجْعَلْ لَنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ ﴿۱۳۸﴾ و فرزندان اسرائيل را از دريا گذرانديم تا به قومى رسيدند كه به پرستش بتهاى خويش مشغول بودند. گفتند اى موسى همان گونه كه براى آنان خدايانى است براى ما نيز خدايى قرار بده. گفت راستى شما نادانى مى ‏كنيد (۱۳۸) إِنَّ هَؤُلَاءِ مُتَبَّرٌ مَا هُمْ فِيهِ وَ بَاطِلٌ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۱۳۹﴾ در حقيقت آنچه ايشان در حال انجام آن هستند نابود و زايل هر آنچه انجام مى‏ دهند باطل است (۱۳۹) قَالَ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَبْغِيكُمْ إِلَهًا وَ هُوَ فَضَّلَكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ ﴿۱۴۰﴾ باز هم خطاب به آنها فرمود: آيا غير از خدا معبودى براى شما بجويم با اينكه او شما را بر جهانيان برترى داده است (۱۴۰) سوره مباركه الاعراف.

بايد بگوييم كه بني اسرائيل همان فرزندان حضرت يعقوب (ع) بودند كه مي خواستند به خاطر حسادتي كه به حضرت يوسف (ع) و برادرش بنيامين داشتند آنها را بكشند كه در نهايت حضرت يوسف (ع) را در چاه انداختند. آنها پس از مدّتي كه در مصر بودند بنا به عللي به سرزمين كنوني فلسطين آمدند و اگر بخواهیم به عنوان فردی بی ‏طرف به مجموعه عهد قدیم (يعني تورات) نظر بیندازیم و بین دو دسته از دانشمندان یهودی داوری کنیم، به نظر می ‏رسد که حق را باید به دسته دوم از این دانشمندان بدهیم. در این باره باید به نکاتی چند توجّه کرد: به گفته کتاب مقدس، توجه خاص خداوند به یک قوم به ماجرای حضرت ابراهیم (ع) و اطاعت بی ‏چون و چرای او در ماجرای ذبح فرزند براي امتحان خداوند از او برمی ‏گردد. در واقع، پس از این اطاعت محض خداوند به عنوان پاداش، به او وعده می‏ دهد که به فرزندان او موقعیت و جایگاهی ویژه دهد: «به ذات خود قسم خورده‏ام که چون مرا اطاعت کردی و حتی یگانه پسرت را از من دریغ نداشتی، تو را چنان برکت دهم که نسل تو ... بی‏شمار گردند.

از این فقره به‏ خوبی برمی‏ آید که خداوند می‏ خواهد جایگاهی ویژه و یا مأموریتی خاص را به‏این قوم بدهد که شرط آن اطاعت از خدا است. پس این برگزیدگی مشروط است، نه مطلق. اما خدا آنان را برای چه برگزیده است؟ خودِ کتاب این امر را روشن کرده است: «هر چند سراسر جهان مال من است، اما شما برای من ملتی مقدس خواهید بود و چون کاهنان مرا خدمت خواهید کرد.» (سِفر خروج، 19:3ـ6) پس در جهانی که همه‏اش از آنِ خدا است، قومی برای خدمتگزاری برگزیده شده است و البته این جایگاهی مهم است. آنان قوم خاص خدا و خدمتگزار مخصوص اویند. آنان باید با کفر و شرک و بت‏ پرستی مبارزه کنند و دین خدا را در زمین پیاده کنند.

لطفا در باره اين مطلب و اطلاعات بيشتر به اينجا هم مراجعه بفرماييد.

اين برگزیدگی (كه در برهه اي از زمان بوده است) برای آن است که آنان باری سنگین را به دوش بگیرند و از امتحان خداوند سربلند بيرون بيايند زيرا رو سفيد شد در امتحان الهي پاداشش عزت و سربلندی در دنیا و سعادت اخروی است. آنان برگزیده شده‏ اند و خود پذیرفته‏ اند که این مأموریت سنگین را انجام دهند و همانطور که گذشت ـ کسی می‏ تواند این مأموریت را انجام دهد که صرفا ًمطیع پروردگار باشد. اما اگر آنان این شرط را رعایت نکنند نه تنها قوم خاص خدا نیستند و نه تنها عزت و سربلندی ندارند، بلکه از همه قوم‏های جهان پست‏تر خواهند بود.

خداوند فرمود: «ولی اگر به من گوش ندهید و مرا اطاعت نکنید و قوانین مرا رد کنید و عهدی را که با شما بسته‏ ام بشکنید، آنگاه من شما را تنبیه خواهم کرد و ترس و امراض مهلک و تبی که چشم‏هایتان را کور کند و عمرتان را تلف نماید بر شما خواهم فرستاد. بذر خود را بیهوده خواهید کاشت، زیرا دشمنان حاصل آن را خواهند خورد. من بر ضد شما برخواهم خاست و شما در برابر دشمنان خود پا به فرار خواهید گذاشت. کسانی که از شما نفرت دارند بر شما حکومت خواهند کرد. حتی از سایه خود خواهید ترسید.» (سِفر لاویان، 29:14ـ17)

این نکته ‏ای است که در سراسر عهد قدیم (توراة تحريف شده) بارها تکرار شده است. این عهد و پیمان بارها به قوم گوشزد شده است. آنان هر گاه به عهد خود وفادار نماندند، مجازات شدند. این نکته را خداوند به روشنی از زبان اَرمیای نبی قبل از اسارت بابلی بیان می‏ کند: سپس خداوند فرمود: «در شهرهای یهودا و در کوچه‏ های اورشلیم پیام مرا اعلام کن! به مردم بگو که به مفاد عهد من توجه کنند و آن را انجام دهند. زیرا از وقتی اجداد شان را از مصر بیرون آوردم تا به امروز، بارها با تأکید از ایشان خواسته‏ام که مرا اطاعت کنند! ولی ایشان اطاعت نکردند و توجّهی به دستورات من ننمودند، بلکه به دنبال امیال و خواسته‏ های سرکش و ناپاک خود رفتند. ایشان با این کار عهد مرا زیر پا گذاشتند، بنابراین تمام تنبیهاتی را که در آن عهد ذکر شده بود، در حقشان اجرا کردم».

خداوند به من فرمود: «اهالی یهودا و اورشلیم علیه من طغیان کرده‏ اند. آنها به گناهان پدرانشان باز گشته‏ اند و از اطاعت من سر باز می ‏زنند. ایشان به سوی بت ‏پرستی رفته‏ اند. هم اهالی یهودا و هم بني اسرائیل عهدی را که با پدرانشان بسته بودم شکسته‏ اند. پس چنان بلایی برایشان خواهم فرستاد که نتوانند جان سالم درببرند و هر چه التماس و تقاضای ترحم کنند، به دعایشان گوش نخواهم داد» (سِفر ارمیا، 11:6ـ11) خداوند پیمانی با قوم اسرائیل بسته و به آنان گفته است: «به ایشان گفته بودم که اگر از من اطاعت کنند و هر چه بگویم انجام دهند، ایشان قوم من خواهند بود و من خدای ایشان.» (سِفر ارمیا، 11:4)

اما این امر، قانون عام خداوند است. هر که از او اطاعت کند لطف و برکت او شاملش می ‏شود: قوم‏های غیر یهود نیز وقتی خداوند را بپذیرند، از برکت او برخوردار خواهند شد. پس ایشان نگویند: «خداوند ما را از قوم خود نمی ‏داند» ... خداوند در مورد قوم‏های غیر یهود که به قوم او ملحق می ‏شوند و او را خدمت می‏ کنند و او را دوست داشته، خدمتگزار او می‏ شوند، چنین می ‏گوید: «اگر حرمت روزِ سَبْت (آيه 65 سوره البقرة) را نگاه دارند و به عهد من وفادار بمانند، ایشان را نیز به کوه مقدس خود خواهم آورد و در خانه عبادتم ایشان را شاد خواهم ساخت و قربانی‏ها و هدایای ایشان را قبول خواهم کرد. خانه من خانه عبادت همه قوم‏ها نامیده خواهد شد.» (سِفر اشعیا، 56:3ـ7) و البته نافرمانی قوم اسرائیل از خدا جرم سنگین ‏تری است و مجازات شدیدتری را به دنبال خواهد داشت.

بنابراین، قوم برای هدف و مأموریتی خاص برگزیده شده است. اما قانون خداوند عمومی است و هر کس از او اطاعت کند، به او مقرب می ‏شود. قانون عمومی الاهی این است که هر کس از او اطاعت کند برترین است و در دستگاه خداوند، مقرب‏ترین است. این سخن را انبیای دیگر هم خطاب به امت خود بیان کرده‏اند. برای نمونه حضرت عیسی (ع) خطاب به پیروانش می ‏فرماید: شما نمک جهان هستید، ولی هر گاه نمک مزه خود را از دست بدهد چگونه می ‏توان آن را بار دیگر نمکین ساخت؟ دیگر، مصرفی ندارد، جز آن ‏که بیرون ریخته و پایمال مردم شود. شما نور جهان هستید. نمی ‏توان شهری را که بر کوهی بنا شده است پنهان کرد. هیچ کس چراغ روشن نمی ‏کند تا آن را زیر سرپوش بگذارد، بلکه آن را بر چراغ پایه قرار می ‏دهد تا به تمام ساکنان خانه نور دهد. نور شما نیز باید همین‏طور در برابر مردم بتابد تا کارهای نیک شما را ببینند و پدر آسمانی شما را تمجید کنند. (انجیل متی، 5:13 ـ16)

تمامي اين بيانات از كتابهاي تحريف شده قوم يهود است كه ارزش واقعي هم ندارند چون پس از وحي شدن قرآن بر پيامبر اكرم (ص) و آمدن دين اسلام بر باطل است اگر چه در نظر اول مطالب خوبي هم داشته باشد. كساني كه خارج از دين اسلام هستند، هزاران راست مي گويند و يك دروغ را در متن آن مي گنجانند تا ما همان يك دروغ را باور كنيم و گمراه بشويم.

بيان قرآن كريم در مورد مؤمنين به دين مقدّس اسلام

«کنتم خیر امة اُخرجَت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و تؤمنون بالله» (سوره مباركه آل‏عمران، آيه 110) شما بهترین امتی هستید که برای انسان‏ها آفریده شده‏اند؛ امر به معروف و نهی از منکر می ‏کنید و به خدا ایمان دارید. امت پیامبر اسلام (ص) بهترین امت هستند، اما علت این برتری اعمال آنان است. و معلوم است که این برتری تا زمانی است که آن اعمال برقرار باشند. و البته قوم اسرائیل هم در زمان خود تنها موحدان آن منطقه بودند و به همین معنا از دیگران برتر بوده‏اند. به گفته نویسنده‏ای یهودی بهترین بیانی که عالمان یهودی از اندیشه برگزیدگی ارائه کرده ‏اند این است که این قوم از این جهت برگزیده است که توحید فقط در میان آنان وجود داشته و دیگران بعدها از آنان گرفته ‏اند.

در قرآن مجید به گونه ‏ای به برگزیدگی قوم اسرائیل اشاره شده است: «و لقد آتینا بنی‏اسرائیل الکتاب و الحکم و النبوة و رزقناهم من الطیبات و فضلناهم علی العالمین» (سوره مباركه الجاثیه، 16) ما به بنی‏اسرائیل کتاب و حکمت و نبوت را بخشیدیم و از روزی‏های پاکیزه به آنها عطا کردیم و آنان را (در زمان خودشان) بر جهانیان برتری بخشیدیم. صاحب تفسیر المیزان در تفسیر بخش آخر این آیه «و آنان را بر جهانیان برتری بخشیدیم» می ‏گوید که اگر مقصود از جهانیان همه جهانیان باشد، پس آنان از برخی جهات مانند کثرت انبیا و معجزات فراوان بر دیگران برتری دارند و اگر مقصود همه جهانیان عصر خودشان باشد، از همه جهات برتری داشته‏ اند. 2 . المیزان، ج18، ص165. در جای دیگر آمده است: «یا بنی‏ اسرائیل اذکروا نعمتی التی انعمت علیکم و انی فضلتکم علی العالمین» (بقره، 47 و 122). ای بنی‏ اسرائیل یاد کنید از نعمت‏هایی که به شما عطا کردم و شما را بر جهانیان برتری دادم و نیز آمده است: «قال اغیر الله ابغیکم الها و هو فضلکم علی العالمین» (اعراف، 140).

موسی گفت آیا غیر خدا را به عنوان معبود برای شما طلب کنم، حال آن‏ که خدا شما را بر جهانیان برتری داد. این برتری دادن به این بوده است که آیات روشن را برای آنان آورده و دین حق را به آنان داده و آنان را نجات داده است. با توجه به آیات قبل و بعدِ آیاتِ فوق، روشن است که مقصود از برتری ‏دادن، نعمت‏هایی است که خداوند به بنی‏ اسرائیل عطا کرده است. از آیه آخر استفاده می ‏شود که از آنجا که خدا شما را برتری داده، پس باید تنها او معبود شما باشد. لذا برتری دادن خداوند در راستای مأموریت و وظیفه‏ای خاص بوده است. بنابراین، برگزیدگی قوم بني اسرائیل در قرآن مجید هم مطرح شده است، اما هرگز مقصود از آن یک تقدس و برتری ذاتی و ماهوی نیست بلكه تا زماني بود كه به كتاب توراة تحريف نشده عمل مي كردند.

نتیجه سخن

بنابه عهد قدیم، قوم اسرائیل، قوم برگزیده خدا بود. از سوی دیگر کسانی در تاریخ یهودیت از این برگزیدگی یک برتری روحی و ماهوی را استفاده کرده‏اند. همچنین کسانی در این راه چنان افراط کرده‏اند که به نژادپرستی روی آورده‏ اند. اما حق آن است که این برگزیدگی، مشروط و برای انجام مأموریتی خاص بوده است. برگزیدگی به این معنا ویژه قوم اسرائیل نیست و انبیای دیگر هم در رابطه با امت خویش همین را گفته‏ اند. همچنین در تاریخ یهودیت دانشمندان بزرگی بوده‏ اند که از برگزیدگی همین برداشت را داشته‏ اند. به نظر می‏رسد که از کتاب تلمود هم در مجموع همین را می‏ توان برداشت کرد، هر چند در این مجموعه عظیم سخنان گوناگونی آمده است که از ظاهر بعضی برتری قومی، راديكاليسم و خود برتر بيني استشمام می ‏شود بنابراین می ‏توان ادعا کرد که نژاد پرستی برداشتی خطا و انحراف از متون مقدس یهودی است.

نعمت‌ های خداوند به بنی‌اسرائیل در قرآن كريم

بنی‌اسرائیل از اقوامی هستند که‌ قرآن‌ در موارد گوناگون به نعمت‌هایی که از آن برخوردار شده‌اند‌ اشاره‌ نموده است. این نعمت‌ها عبارت‌اند از: اعطای حکم (تشخیص خیر و شر) ... نبوت و کتاب ... بهره‌مندی‌ از روزی‌ پاکیزه ... سایه‌انداختن ابر برای حفظ بنی‌اسرائیل از گرمای بیابان ... برتری بر عالمیان در زمان خودشان ... نجات از دشمنان ... ایجاد بهترین مکان برای زندگی ... نشان دادن معجزات الهی ... نزول منّ و سلوی ... (سَلْوی = پرنده اي پرگوشت شبيه کبوتر) تفسیر نمونه احتمال داده که «مَنّ» نوعی عسل طبيعى بوده كه در دل كوه‌هاى مجاور آنها وجود داشته و يا شيره‌هاى مخصوص گیاهی بوده كه در درختانى كه در گوشه و كنار بيابان محل اقامت بنی‌اسرائیل مى ‌روئيده و ظاهر مى ‌شده است و «سَلْوى‌» هم نوعی پرنده حلال گوشت شبيه به كبوتر بوده است.

دستورهای خدا به بنی‌اسرائیل

خداوند در قرآن در برابر نعمت‌هایی که به بنی‌‌اسرائیل‌ داده است، فرمان‌هایی هم به آنان داده است؛ از جمله: وفای به‌ عهد‌ .... ترس‌ از خدا .... ایمان به وحی .... عدم خلط حق و باطل و کتمان حق ‌.... اقامه نماز و ادای زکات‌ .... عبادت خدا، احسان به والدین و دستگیری‌ از یتیمان و بینوایان .... گفتار نیکو .... پرهیز از زیاده ‌روی.

مذمّت بنی‌‌اسرائیل‌ كه در قرآن كريم آمده است

بنی ‌اسرائیل در آیات متعددی از قرآن كريم سرزنش شده‌اند و در این آیات به عذاب‌هایی مانند لعن، کوردلی و رسوایی در دنیا و آخرت اشاره و دلیل این عذاب، گناهان این قوم دانسته شده است؛ از جمله: گمراهی با وجود آیات و نشانه ‌های فراوان ‌.... نافرمانی از دستورات پیامبران .... انکار نبوّت پیامبر اسلام (ص) .... عمل ‌نکردن به کتاب آسمانی قبل از تحريف شده خودشان و نيز قرآن كريم .... اسراف كردن .... شرک .... كشتن و آسیب‌ رسانی به پیامبران و انکار كردن آنان (بني اسرائيل در يك روز هفتاد نفر از پيامبران خدا كه فرامين آنها كه از جانب خداوند آورده بودند با خواسته هاي نفساني شان در تضاد بود را كشتند.) .... تفرقه و اختلاف با وجود نعمت‌های الهی .... فساد در زمین .... امر دیگران به نیکی و ترک آن توسط خودشان .... گوساله ‌پرستی .... درخواست رؤیت خدا .... بهانه‌ گیری .... پول‌ پرستی و فخر‌فروشی .... خون ‌ریزی .... استکبار در برابر پیامبران الهی.

پیامبران بنی‌اسرائيل كه نامشان در قرآن كريم آمده است

به نقل از برخی احادیث شیعه، بنی‌اسرائيل ششصد پیامبر داشته‌اند که نخستین‌ شان موسی(ع) و آخرین ‌شان عیسی (ع) بوده است. از این میان، موسی (ع) و عیسی (ع) را اولوالعزم می ‌گویند؛ یعنی پیامبرانی که شریعت جدیدی داشتند که خدا به آنها وحی کرده بود. برخی دیگر از پیامبران بنی‌‌اسرائیل عبارت‌اند از: یعقوب، یوسف، یوشَع، هارون، داوود، سلیمان، الیاس، الیَسَع، یونس، عُزَیر و زکریا.